Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w sp. z o.o.
Pytanie:
Jeżeli świadectwo AEO posiadał podmiot prowadzony jako jednoosobowa działalność gospodarcza a teraz chce się przekształcić w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i w myśl kodeksu spółek handlowych przejmuje wszelkie prawa i obowiązki, koncesje, pozwolenia to się staje ze świadectwem AEO? Nowy podmiot ma nowy NIP, REGON.
Odpowiedź:
Zgodnie z art. 74 ustawy Prawo celne, w zakresie praw i obowiązków następców prawnych i podmiotów przekształconych stosuje się odpowiednio rozdział 14 działu III ustawy Ordynacja podatkowa.
Regulacja art. 93a § 4 ustawy Ordynacja podatkowa stanowi, że jednoosobowa spółka kapitałowa powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wstępuje w przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa przekształcanego przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych praw, które nie mogą być kontynuowane na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych.
Z kolei przepis art. 93e Ordynacji podatkowej precyzuje, że przepisy art. 93-93d stosuje się w zakresie, w jakim odrębne ustawy, umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz inne ratyfikowane umowy międzynarodowe, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, nie stanowią inaczej.
Przepisy unijnego kodeksu celnego nie regulują kwestii związanych z przekształceniem przedsiębiorcy i z natury rzeczy nie odnoszą się w tym zakresie do regulacji krajowych. Niemniej jednak należy uznać, że podmiotowy charakter pozwoleń celnych oraz uniwersalność przepisów regulujących ich wydawanie na obszarze całej Unii Europejskiej wpisują się w regulację zawartą w przepisie art. 93e Ordynacji podatkowej.
Stanowisko, że przeniesienie zezwoleń na inny podmiot nie może mieć zastosowania w przypadku pozwoleń celnych zostało potwierdzone przez Komisję Europejską, do której Polska zwróciła się o opinię w odniesieniu do pozwolenia AEO. Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej status AEO jest przyznawany konkretnej osobie (fizycznej, prawnej, jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej).
W omawianym przypadku obecny posiadacz pozwolenia jest osobą fizyczną, a posiadaczem nowego pozwolenia będzie jednoosobowa firma kapitałowa (osoba prawna). Oczywiście osoba fizyczna nie jest równa jednoosobowej firmie kapitałowej. Prawa i obowiązki mogą być bardzo zróżnicowane w zależności od formy prawnej przedsiębiorcy. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności należy wskazać, że spółka musi złożyć nowy wniosek o przyznanie pozwolenia. W praktyce przekształcenie może zostać przeprowadzone, przy ścisłej współpracy z przedsiębiorcą w sposób, umożliwiający uwzględnienie części kryteriów np. dotychczasowej historii przedsiębiorcy związanej ze spełnieniem kryterium zgodności z przepisami. Jeśli osoba fizyczna nie dokonała jeszcze przekształcenia, przewidywane zmiany mogą być skonsultowane z wyprzedzeniem, dlatego rzeczywisty, nowy proces składania wniosku i wydawania pozwolenia może przebiegać sprawnie, nie sprawiając zbyt wielu trudności przedsiębiorcy. Procedując należy mieć na uwadze konieczność przeprowadzenia procedury informacyjnej i weryfikację nowych kryteriów oraz przeprowadzenie czynności audytowych w obszarach, które uległy zmianie w związku z przekształceniem – np. wypłacalności finansowej, czy sposobu prowadzenia ewidencji. Pozwolenie wydane na osobę fizyczną musi zostać cofnięte.