Zmiany przepisów akcyzowych od dnia 1 stycznia 2013 r.

Zmiany przepisów akcyzowych od dnia 1 stycznia 2013 r.

Zmiany przepisów akcyzowych od dnia 1 stycznia 2013 r.

Zmiany w ustawie o podatku akcyzowym na rok 2013 wynikają z czterech ustaw: ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz.U. poz. 1342), ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (Dz.U. poz.1645), ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym z dnia 12 lipca 2013 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 939) oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym z dnia 27 września 2013 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 1231).

Ustawa o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce wprowadziła następujące zmiany w ustawie o podatku akcyzowym:

1) zniosła obowiązek rejestracji oraz prowadzenia ewidencji w przypadku podmiotów zużywających energię elektryczną wytwarzaną z generatorów o łącznej mocy nieprzekaczającej 1 MW – art. 16 i art. 91 ustawy o podatku akcyzowym;

Zniesienie obowiązku rejestracyjnego oraz obowiązku ewidencyjnego dla podmiotów zużywających energię elektryczną wytwarzaną z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW.

Zgodnie z ustawą o podatku akcyzowym podmiot prowadzący działalność gospodarczą jest obowiązany dokonać zgłoszenia rejestracyjnego właściwemu naczelnikowi urzędu celnego. Na podstawie § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 8 lutego 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (Dz. U. poz. 212) zwalnia się od akcyzy zużycie energii elektrycznej wyprodukowanej z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW, niedostarczanej do instalacji połączonych i współpracujących ze sobą, służących do przesyłania energii elektrycznej, pod warunkiem że od wyrobów energetycznych wykorzystywanych do produkcji tej energii elektrycznej została zapłacona akcyza w należnej wysokości. Wprowadzona zmiana ma na celu zniesienie obowiązku rejestracyjnego oraz obowiązku ewidencyjnego wobec podmiotów, które zużywają wytworzoną w opisany powyżej sposób energię elektryczną, pod warunkiem że od wyrobów energetycznych wykorzystywanych do produkcji tej energii elektrycznej została zapłacona akcyza w należnej wysokości.

2) Ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 939), która weszła w życie z dniem 20 września 2013 r., wprowadziła istotną zmianę zasad opodatkowania wyrobów węglowych, skutkującą znacznymi uproszczeniami proceduralnymi w dokumentowaniu obrotu wyrobami węglowymi zwolnionymi od akcyzy. 

Najważniejszą zmianą jest opodatkowanie wyrobów węglowych na ostatnim etapie obrotu. Powoduje to, że obrót wyrobami węglowymi pomiędzy pośredniczącymi podmiotami węglowymi nie jest przedmiotem opodatkowania akcyzą, w związku z czym nie jest wymagane jego dokumentowanie dokumentem dostawy.

Ponadto odstąpiono od obowiązku dołączania dokumentu dostawy do przemieszczanych wyrobów węglowych na rzecz dokumentowania ich sprzedaży, przy czym dopuszczono możliwość stosowania do tego celu obok dokumentu dostawy faktury VAT zawierającej niezbędne dane, a w przypadku importu, dokumentów celnych. Potwierdzenie nabycia wyrobów węglowych może być dokonane zarówno na dokumencie dostawy, fakturze, jak i w umowie zawartej pomiędzy sprzedawcą wyrobów węglowych, a finalnym nabywcą węglowym.

Jednocześnie z ww. ustawą weszły w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 września 2013 r.: rozporządzenie w sprawie dokumentu dostawy, ewidencji wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, warunków i sposobu ich zwrotu oraz środków skażających alkohol etylowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 1108) oraz rozporządzenie w sprawie warunków stosowania niektórych zwolnień od podatku akcyzowego (Dz. U. z 2013 r. poz. 1109).

W miejsce dotychczasowych dwóch wzorów dokumentu dostawy wprowadzono jego jeden wzór w uproszczonej w formie, ograniczono ilość sporządzanych egzemplarzy tego dokumentu, a także uproszczono jego obieg.

Utrzymane zostało jednocześnie, wprowadzone przez Ministra Finansów z dniem 1 marca 2013 r., na podstawie rozszerzonej delegacji ustawowej określonej w art. 38 ustawy o podatku akcyzowym zmienionej ustawą o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce, uproszczenie polegające na zwolnieniu z warunku wystawiania dokumentu dostawy przy sprzedaży wyrobów węglowych zwolnionych od akcyzy w ilości nieprzekraczającej 200 kg jednorazowo.

3) umożliwiła sukcesję podatkową, o której mowa w ustawie Ordynacja podatkowa, w przypadku następstwa prawnego lub podmiotu przekształconego, sukcesja dotyczy uzyskanych zezwoleń akcyzowych oraz przekazania znaków akcyzy – art. 49, art. 54, art. 56, art. 57, art. 62a, art. 81 i art. 130 ustawy o podatku akcyzowym;

Sukcesja podatkowa dotyczy zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego, zezwolenia wyprowadzenia, zezwolenia dla podmiotu pośredniczącego, zezwolenia na nabywanie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca, zezwolenia na jednorazowe nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca, zezwolenia na wysyłanie wyrobów jako zarejestrowany wysyłający, zezwolenia na wykonywanie czynności w charakterze przedstawiciela podatkowego. Ustawa wprowadziła również możliwość przekazywania znaków akcyzy następcom prawnym lub podmiotom przekształconym. Zasady przekazania banderol następcom prawnym zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie trybu przekazania znaków akcyzy następcom prawnym lub podmiotom przekształconym (Dz.U. poz. 1522).

4) wydłużyła termin na przekazanie właściwemu naczelnikowi urzędu celnego przez prowadzącego skład podatkowy informacji zawierających dane o wyrobach akcyzowych i podmiotach, które wyprowadziły te wyroby ze składu podatkowego w ramach posiadanych zezwoleń wyprowadzenia – art. 54 ustawy o podatku akcyzowym;

5) wprowadziła możliwość żądania odsetek od zwrotu akcyzy po terminie – art. 82 ustawy o podatku akcyzowym;

W przypadku niedokonania przez właściwego naczelnika urzędu celnego zwrotu akcyzy w terminach wynikających z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 sierpnia 2010 r. w sprawie zwrotu akcyzy od wyrobów akcyzowych (Dz.U. Nr 157, poz. 1053), zwrot ten traktuje się jako nadpłatę podatku podlegającą oprocentowaniu w rozumieniu przepisów ustawy Ordynacja podatkowa. Terminy te wynoszą odpowiednio 30 dni od dnia złożenia wniosku lub 90 dni, gdy zasadność zwrotu akcyzy wymaga dodatkowego sprawdzenia.

6) zniosła obowiązek pisemnego powiadamiania właściwego naczelnika urzędu celnego o wyprowadzeniu ze składu podatkowego wyrobów akcyzowych zwolnionych z obowiązku oznaczania znakami akcyzy przeznaczonych do dokonania dostawy wewnątrzwspólnotowej lub na eksport – art. 118 ustawy o podatku akcyzowym;

7) zmieniła zasady dotyczące terminu składania ostatecznej korekty zapotrzebowania na znaki akcyzy, przez wyłączenie z tych regulacji napojów alkoholowych; równocześnie jednak wprowadzono regulacje dotyczące zasad występowania, zmiany lub cofnięcia wstępnego zapotrzebowania na znaki akcyzy w przypadku zmiany wzoru banderol; regulacja dotycząca zmiany wzorów znaków akcyzy jest wspólna dla wszystkich kategorii wyrobów objętych obowiązkiem banderolowania – art. 125 ustawy o podatku akcyzowym.

Z generalnej zasady ograniczeń przy składaniu lub zmianie wstępnego zapotrzebowania na znaki akcyzy wyłączone zostały napoje alkoholowe. Należy jednak podkreślić, że wyłączenie to nie dotyczy przypadków zmiany wzorów znaków akcyzy. Tym samym zmiana wzorów znaków akcyzy wprowadza ograniczenia czasowe w składaniu lub korekcie wstępnych zapotrzebowań zarówno w przypadku nanoszenia banderol na wyroby tytoniowe, jak i napoje alkoholowe. Reasumując, zmiana wzorów znaków akcyzy skutkuje tym, że złożenie, zmiana lub cofnięcie wstępnego zapotrzebowania na znaki akcyzy nie może być złożone po upływie ostatniego dnia czwartego miesiąca poprzedzającego datę wprowadzenia nowych wzorów znaków akcyzy, a jeżeli jest składana po pierwszym dniu czwartego miesiąca poprzedzającego datę wprowadzenia nowych wzorów znaków akcyzy, nie może przekraczać 5% ilości zamówienia zawartego w ostatniej zmianie wstępnego zapotrzebowania, a jeżeli takiej zmiany nie było – we wstępnym zapotrzebowaniu.

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej zmieniła ustawę o podatku akcyzowym następująco:

1) opodatkowała akcyzą susz tytoniowy w określonych okolicznościach (co do zasady w sytuacji, gdy importer, nabywający wewnątrzwspólnotowo lub kupujący na terytorium kraju nie są ani podmiotem prowadzącym skład podatkowy, ani pośredniczącym podmiotem tytoniowym) – art. 2, art. 5, art. 9b, art. 11a, art. 13, art. 16, art. 16a, art. 21, art. 24a, art. 40, art. 47, art. 99a, art. 116, art. 117 i art. 125 ustawy o podatku akcyzowym;

Od dnia 1 stycznia 2013 r. susz tytoniowy, tj. suchy tytoń niebędący jeszcze wyrobem tytoniowym, jest wyrobem akcyzowym.

Z dniem 1 stycznia 2014 r. definicji suszu tytoniowego została doprecyzowana. Zgodnie z obecnie obowiązującą definicją susz tytoniowy to, bez względu na wilgotność, tytoń, który nie jest połączony z żywą rośliną i nie jest jeszcze wyrobem tytoniowym. W przypadku suszu tytoniowego przedmiotem opodatkowania jest:

  • nabycie wewnątrzwspólnotowe suszu tytoniowego przez inny podmiot niż podmiot prowadzący skład podatkowy lub pośredniczący podmiot tytoniowy,
  • sprzedaż suszu tytoniowego innemu podmiotowi niż podmiot prowadzący skład podatkowy lub pośredniczący podmiot tytoniowy,
  • import suszu tytoniowego przez inny podmiot niż podmiot prowadzący skład podatkowy lub pośredniczący podmiot tytoniowy,
  • zużycie suszu tytoniowego przez pośredniczący podmiot tytoniowy,
  • zużycie suszu tytoniowego przez podmiot prowadzący skład podatkowy do innych celów niż produkcja wyrobów tytoniowych,
  • nabycie lub posiadanie suszu tytoniowego przez inny podmiot niż podmiot prowadzący skład podatkowy, pośredniczący podmiot tytoniowy lub rolnika, który wyprodukował susz tytoniowy, jeżeli nie została od niego zapłacona akcyza w należytej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał jego sprzedaży.

Należy zatem zauważyć, że co do zasady status podmiotu prowadzącego skład podatkowy lub pośredniczącego podmiotu tytoniowego (podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży suszu tytoniowego, który pisemnie powiadomił właściwego naczelnika urzędu celnego o tej działalności) wyłącza opodatkowanie akcyzą. Dopiero zużycie suszu tytoniowego, a w przypadku podmiotu prowadzącego skład podatkowy, zużycie suszu do innych celów niż produkcja wyrobów tytoniowych jest opodatkowane akcyzą w przypadku ww. podmiotów.

Akcyza od suszu tytoniowego ma charakter jednofazowy. W konsekwencji określenie podatku lub też jego zadeklarowanie w należytej wysokości powoduje, że nie powstanie obowiązek podatkowy na podstawie kolejnej czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą.

Istota posiadanego statusu przy obrocie suszem tytoniowym i jego konsekwencje powodujące, opodatkowanie akcyzą lub też nie czynności, której przedmiotem jest susz tytoniowy, sprawia, iż sprzedawca suszu jest obowiązany ustalić, czy nabywca ma status podmiotu prowadzącego skład podatkowy lub pośredniczącego podmiotu tytoniowego. W tym celu sprzedawca suszu tytoniowego może zażądać od nabywcy przedstawienia zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego albo potwierdzenia przyjęcia powiadomienia o zamiarze rozpoczęcia działalności gospodarczej jako pośredniczący podmiot tytoniowy, a w przypadku odmowy ich przedłożenia sprzedawca może odmówić sprzedaży suszu tytoniowego po cenie nieuwzględniającej akcyzy.

W przypadku suszu tytoniowego obowiązek podatkowy powstaje z dniem:

  • nabycia wewnątrzwspólnotowego suszu tytoniowego,
  • wydania suszu tytoniowego w przypadku dokonania jego sprzedaży,
  • zużycia suszu tytoniowego,
  • nabycia lub wejścia w posiadanie suszu tytoniowego przez inny podmiot niż podmiot prowadzący skład podatkowy, pośredniczący podmiot tytoniowy lub rolnika, który wyprodukował susz tytoniowy, jeżeli nie została od niego zapłacona akcyza w należytej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży suszu tytoniowego,
  • powstania długu celnego, w przypadku importu.

Podmiot zamierzający uzyskać status pośredniczącego podmiotu tytoniowego, podobnie jak ma to miejsce w przypadku pośredniczącego podmiotu węglowego, jest obowiązany przed dniem rozpoczęcia tej działalności powiadomić pisemnie o tym właściwego naczelnika urzędu celnego. Powiadomienie to powinno zawierać w szczególności imię i nazwisko lub nazwę podmiotu, adres jego siedziby lub zamieszkania, NIP lub REGON albo inny numer identyfikacyjny używany w państwie siedziby lub zamieszkania podmiotu oraz określenie rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Właściwy naczelnik urzędu celnego bez zbędnej zwłoki pisemnie potwierdza przyjęcie powiadomienia o zamiarze rozpoczęcia działalności gospodarczej jako pośredniczący podmiot tytoniowy. Oprócz potwierdzenia Dyrektor Izby Celnej w Katowicach (jako upoważniony przez Ministra Finansów organ) publikuje w Biuletynie informacji Publicznej aktualną listę pośredniczących podmiotów tytoniowych. Zmiana danych w pisemnym powiadomieniu o zamiarze rozpoczęcia działalności gospodarczej jako pośredniczący podmiot tytoniowy, względnie zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej w tym charakterze, nakłada na taki podmiot obowiązek poinformowania o tym fakcie właściwego naczelnika urzędu celnego w terminie 7 dni od dnia wystąpienia tych okoliczności.

Sprzedaż suszu tytoniowego nieoznaczonego banderolami przez pośredniczący podmiot tytoniowy podmiotowi, który nie posiada statusu podmiotu prowadzącego skład podatkowy lub też pośredniczącego podmiotu tytoniowego skutkuje wydaniem decyzji przez naczelnika urzędu celnego o utracie ważności wydanego wcześniej temu podmiotowi pisemnego potwierdzenia przyjęcia powiadomienia o zamiarze rozpoczęcia działalności gospodarczej jako pośredniczący podmiot tytoniowy. Przedmiotowa decyzja, wydana z urzędu, powoduje również to, że podmiot zostaje skreślony z listy pośredniczących podmiotów tytoniowych. Dodatkowo w Biuletynie Informacji Publicznej zamieszcza się informację o utracie ważności wydanego wcześniej temu pośredniczącemu podmiotowi tytoniowemu pisemnego potwierdzenia przyjęcia powiadomienia o zamiarze rozpoczęcia działalności gospodarczej jako pośredniczący podmiot tytoniowy. W takim przypadku ponowne ubieganie się o status pośredniczącego podmiotu tytoniowego jest możliwe po upływie 3 lat od doręczenia decyzji, na podstawie której został pozbawiony tego statusu.

Jeżeli chodzi o obowiązki związane z deklarowaniem podatku należy wskazać, że w przypadku suszu tytoniowego podatnik jest obowiązany składać właściwemu naczelnikowi urzędu celnego deklaracje podatkowe, obliczać i wpłacać akcyzę na rachunek właściwej izby celnej za miesięczne okresy rozliczeniowe, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Wzór deklaracji dla podatku akcyzowego od suszu tytoniowego (AKC-ST/AKC-STn) został określony w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 3 stycznia 2013 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku akcyzowego, deklaracji w sprawie przedpłaty akcyzy oraz informacji o wyrobach akcyzowych w składzie podatkowym (Dz.U. poz. 34).

Ważne jest, że w przypadku obrotu suszem tytoniowym nie znajdzie zastosowania procedura zawieszenia poboru akcyzy.

Podstawą opodatkowania suszu tytoniowego jest ilość tego suszu wyrażona w kilogramach. Od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. stawka podatku akcyzowego na susz tytoniowy wynosiła 218,40 zł za każdy kilogram, z wyjątkiem przypadków, kiedy susz tytoniowy nie został oznaczony zanakami akcyzy, pomimo takiego obowiązku. W takiej sytuacji stawka akcyzy na susz tytoniowy od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. wynosiła 436,80 zł za każdy kilogram. Z dniem 1 stycznia 2014 r. stawki te wynoszą odpowiednio 229,32 zł i 458,64 zł za każdy kilogram. Tym samym należy pamiętać, że obrót suszem tytoniowym, który powodowałby powstanie obowiązku podatkowego, np. sprzedaż suszu tytoniowego kontrahentowi, który nie jest ani podmiotem prowadzącym skład podatkowy, ani pośredniczącym podmiotem tytoniowym, wymusza dopełnienie dwóch obowiązków. Po pierwsze taki susz tytoniowy nie może być przedmiotem obrotu w sytuacji, gdy jest luzem bez opakowań. Innymi słowy obrót suszem tytoniowym, który zgodnie z przepisami ustawy o podatku akcyzowym jest opodatkowany, wymusza stosowanie opakowań. Po drugie konieczność stosowania opakowań powiązana jest z obowiązkiem banderolowania suszu tytoniowego w takich przypadkach.

2) obniżyła stawkę podatku akcyzowego na cydr i perry, obecnie kształtuje się ona na poziomie 97 zł za 1 hektolitr gotowego wyrobu (obniżka o 61 zł) – art. 96 ustawy o podatku akcyzowym;

Wyodrębnienie stawki akcyzy na napoje fermentowane dotyczy cydru i perry o kodach CN 2206 00 31, 2206 00 51 oraz 2206 00 81, o rzeczywistej objętości mocy alkoholowej nieprzekraczjącej 5% objętości. Przedmiotowa stawka obniżona jest zgodna z art. 13 ust. 3 dyrektywy Rady 92/83/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów. Przepis ten stanowi, że państwa członkowskie mają prawo określać stawkę podatku akcyzowego od napojów przefermentowanych, niemusujących i musujących, o rzeczywistej zawartości alkoholu nieprzekraczającej 8,5% obj.

3) podniosła stawki akcyzy od wyrobów tytoniowych, podwyżka dotyczy stawki kwotowej, stawka procentowa od maksymalnej ceny detalicznej (papierosy i tytoń do palenia) nie uległa zmianie (31,41%); w 2013 r. stawki akcyzy od wyrobów tytoniowych co do zasady kształtują się na poziomie 188 zł za każde 1000 sztuk papierosów (podwyżka o 17,03 zł), 128,08 zł za każdy kilogram tytoniu do palenia (podwyżka o 12,22 zł) oraz 266,90 zł za każde 1000 sztuk cygar i cygaretek (podwyżka o 12,70 zł) - art. 99 ustawy o podatku akcyzowym;

Wzrost stawek podatku akcyzowego na papierosy podyktowany jest koniecznością osiągnięcia w przyszłości wprowadzonego dyrektywą Rady 2011/64/UE z dnia 21 czerwca 2011 r. w sprawie struktury oraz stawek akcyzy stosowanych do wyrobów tytoniowych wyższego unijnego minimum podatkowego na papierosy. Od 1 stycznia 2014 r. minimalny całkowity podatek akcyzowy na papierosy wynieść ma co najmniej 60% średniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży papierosów dopuszczonych do konsumpcji, przy czym podatek ten musi wynieść nie mniej niż 90 EUR na 1000 sztuk od wszystkich papierosów. Polska uzyskała okres przejściowy do dnia 31 grudnia 2017 r. na podwyższenie stawek podatku akcyzowego na papierosy do wspomnianego powyżej unijnego minimum podatkowego.

Powyższe oznacza konieczność dalszego podwyższania podatku akcyzowego na papierosy na 2013 r. i lata następne, tak aby wymagane minimum zostało osiągnięte na dzień 1 stycznia 2018 r. Pozwoli to zneutralizować skutki społeczne i gospodarcze, jakie spowodowałaby jednorazowa, skokowa podwyżka akcyzy.

Mając na uwadze szeroko pojęte względy społeczne i zdrowotne, zaproponowano zwiększenie obciążenia podatkowego także innych wyrobów tytoniowych – tytoniu do palenia (ciętego tytoniu do ręcznego sporządzania papierosów i innego tytoniu do palenia, tj. tytoniu fajkowego) oraz cygar i cygaretek. Przepisy ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55, z późn. zm.) obligują bowiem Radę Ministrów do ustalania programu określającego politykę zdrowotną, społeczną i ekonomiczną, zmierzającą do zmniejszenia używania wyrobów tytoniowych.

Należy zauważyć dodatkowo, że w przypadku papierosów i tytoniu do palenia, które nie zostały objęte obowiązkiem oznaczania banderolami, jak również nie zostały oznaczone maksymalną ceną detaliczną, stawka akcyzy w 2013 r. kształtuje się odpowiednio na poziomie 327,60 zł za każde 1000 sztuk papierosów lub 218,40 zł za każdy kilogram tytoniu do palenia. Nie bez znaczenia jest również zmiana wysokości średniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży papierosów na rok 2013, niezbędnej przy określeniu minimalnej stawki akcyzy na papierosy. Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Finansów z dnia 27 listopada 2012 r. (M.P. poz. 910) średnią ważoną detaliczną ceny sprzedaży papierosów określono na poziomie 544, 98 zł w przeliczeniu na 1000 sztuk papierosów.

4) rozszerzyła katalog wyrobów akcyzowych, do których ma mieć zastosowanie na terytorium całej Unii Europejskiej procedura zawieszenia poboru akcyzy o wyroby o kodach CN 3811 11 10, 3811 11 90, 3811 19 00 oraz 3811 90 00 – załącznik nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym.

Objęcie wyrobów energetycznych o kodach CN 3811 11 10, 3811 11 90, 3811 19 00 oraz 3811 90 00 systemem kontroli w zakresie produkcji i przemieszczania wyrobów akcyzowych zgodnie z dyrektywą Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego, uchylającą dyrektywę 92/12/EWG (a w konsekwencji dodanie tych wyrobów do załącznika nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym, zawierającego katalog wyrobów akcyzowych, do których stosuje się na terytorium całej Unii Europejskiej system składów podatkowych i procedury zawieszenia poboru akcyzy) wynika z decyzji wykonawczej Komisji z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie stosowania przepisów o kontroli i przemieszczaniu określonych dyrektywą 2008/118/WE w odniesieniu do niektórych dodatków, zgodnie z art. 20 ust. 2 dyrektywy Rady 2003/96/WE. Rozszerzenie katalogu wyrobów, wobec których na terytorium całej UE znajduje zastosowanie procedura zawieszenia poboru akcyzy, sprawiło, że niektóre z rozporządzeń wykonawczych do ustawy o podatku akcyzowym również musiały ulec zmianie. Przedmiotowe zmiany dotyczą:

  • rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zezwoleń na wykonywanie działalności w zakresie podatku akcyzowego (Dz.U. poz. 1524) – w zakresie uzupełnienia tabeli zawierającej zestawienie wyrobów akcyzowych (ujętej w poszczególnych wzorach wniosków o wydanie zezwolenia) o wyroby o kodach CN 3811 11 10, 3811 11 90, 3811 19 00 i 3811 90 00 oraz
  • rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków prowadzenia składów podatkowych oraz ewidencji przez podmioty prowadzące składy podatkowe (Dz.U. poz. 1525) – w zakresie przedłużenia terminu obowiązku legalizacji zbiorników służących w składach podatkowych do magazynowania ww. wyrobów.

Poniżej przedstawiamy propozycję omówienia zmian wynikających z „ustawy gazowej" (ustawa z dnia 27 września 2013 r.)

„Ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym z dnia 27 września 2013 r. została uchwalona w związku z upływem, wynikającego z art. 15 ust. 1 lit. g dyrektywy Rady 2003/96/WE w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej, okresu przejściowego na opodatkowanie akcyzą gazu ziemnego przeznaczonego do celów opałowych. Z dniem 31 października 2013 r. przestało obowiązywać zwolnienie od akcyzy gazu ziemnego przeznaczonego do celów opałowych, unormowane w art. 163 ust. 2-4 ustawy i do tego dnia nastąpiła pełna implementacja przepisów unijnych w zakresie opodatkowania akcyzą gazu ziemnego przeznaczonego do celów opałowych, w szczególności przepisów dyrektywy Rady 2003/96/WE w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej. Ponadto w dniu 31 października 2013 r. skończyła się możliwość czasowego stosowania zerowej stawki akcyzy dla gazu ziemnego przeznaczonego do celów napędowych (CNG), uregulowana w art. 164 ust. 1 ustawy.

Najistotniejsze zmiany wprowadzone ustawą o zmianie ustawy o podatku akcyzowym z dnia 27 września 2013 r.:

1) Przyjęcie reguły opodatkowania akcyzą wyrobów gazowych na ostatnim etapie obrotu tj. gdy wyroby te trafiają do ostatecznego odbiorcy.

2) Wprowadzenie definicji wyrobów gazowych, którymi są wyroby energetyczne o kodzie CN 2705 00 00, 2711 11 00, 2711 21 00, 2711 29 00 i pozostałe paliwa opałowe gazowe, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 15 lit b (np. o kodzie CN 2901), z wyłączeniem wyrobów energetycznych o kodzie CN 2901 10 00.

3) Wprowadzenie na potrzeby opodatkowania wyrobów gazowych instytucji „finalnego nabywcy gazowego" oraz „pośredniczącego podmiotu gazowego".

4) Wprowadzenie dla podmiotów dokonujących sprzedaży wyrobów gazowych obowiązku ustalania statusu nabywcy tych wyrobów oraz przyznanie im uprawnienia do odmowy sprzedaży tych wyrobów po cenie nieuwzględniającej akcyzy.

5) Wprowadzenie szerokiego katalogu zwolnień od akcyzy w obrocie wyrobami akcyzowymi zarówno obligatoryjnych jak i fakultatywnych wynikających z Dyrektywy energetycznej związanych z przeznaczeniem wyrobów gazowych.

W myśl nowych przepisów, zwolnieniu od akcyzy podlegają czynności, których przedmiotem są wyroby gazowe przeznaczone do:

  • użycia w procesie produkcji energii elektrycznej,
  • użycia w procesie produkcji wyrobów energetycznych,
  • napędu statków powietrznych i w żegludze, włączając rejsy rybackie, z wyłączeniem rekreacyjnych prywatnych rejsów i lotów.

Zwolnieniu podlega również użycie wyrobów gazowych do celów opałowych:

  • do przewozu towarów i pasażerów koleją;
  • do łącznego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej;
  • w pracach rolniczych, ogrodniczych, w hodowli ryb oraz w leśnictwie;
  • w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej;
  • przez zakład energochłonny wykorzystujący wyroby gazowe, w którym wprowadzony został w życie system prowadzący do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej.
  • przez gospodarstwa domowe;
  • przez organy administracji publicznej;
  • przez jednostki Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
  • przez podmioty systemu oświaty, żłobki i kluby dziecięce;
  • przez podmioty lecznicze, jednostki organizacyjne pomocy społecznej, organizacje pożytku publicznego.

Ponadto, zwolnieniem objęto również wyroby gazowe przeznaczone do napędu stacjonarnych urządzeń (takich jak napędzana silnikiem spalinowym pompa czy sprężarka) lub do celów opałowych związanych z napędem stacjonarnych urządzeń, użyte m.in. na potrzeby przesyłania, dystrybucji lub magazynowania tych wyrobów.

6) Wprowadzenie warunków korzystania ze zwolnień od akcyzy dla wyrobów gazowych, w tym:

  • warunków korzystania ze zwolnień, o których mowa w art. 31b ust. 1, ust. 2 pkt 2-8, ust. 3 pkt 2 i 3 oraz ust. 4 ustawy, w postaci obowiązku określenia w umowie, zawartej pomiędzy sprzedawcą a nabywcą, że wyroby te będą użyte do celów zwolnionych oraz wprowadzenie przepisu przejściowego określającego termin na właściwe dostosowanie ww. umów, tak aby stanowiły one zgodny z wymogami prawa warunek zwolnienia;
  • warunków korzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 31b ust. 2 pkt 1 ustawy, których przedmiotem są wyroby gazowe przeznaczone dla celów opałowych przez gospodarstwa domowe. 

7) Wprowadzenie zwolnienia od akcyzy powstałych u finalnego nabywcy gazowego strat wyrobów akcyzowych chyba, że organ wykaże, że nastąpiło użycie ich do celów niepodlegających zwolnieniu.

8) Zdefiniowanie pojęcia zakładów energochłonnych przyjmując, iż są to podmioty u których udział zakupu wyrobów gazowych w wartości produkcji sprzedanej wynosi nie mniej niż 5 % w skali roku poprzedzającego rok, w odniesieniu do którego jest ustalany procentowy udział.

9) Wyłączenie z obowiązku stosowania w odniesieniu do wyrobów gazowych procedury zawieszenia poboru akcyzy oraz produkcji wyrobów gazowych w składzie podatkowym.

10) Określenie stałych wartości opałowych dla poszczególnych rodzajów wyrobów gazowych.

11) Nałożenie obowiązku prowadzenia ewidencji tylko na pośredniczący podmiot gazowy dokonujący sprzedaży wyrobów gazowych na terytorium kraju finalnemu nabywcy gazowemu, a także na pośredniczący podmiot gazowy używający wyrobów gazowych.

12) Wprowadzenie regulacji dopuszczającej możliwość wykorzystania ewidencji prowadzonej na inne potrzeby niż podatek akcyzowy, w przypadku, gdy obejmuje ona dane wymagane przepisami ustawy o podatku akcyzowym.

13) Wprowadzenie regulacji przejściowej dla stanów faktycznych, w których wydanie wyrobów gazowych finalnemu nabywcy gazowemu, w przypadku ich sprzedaży, nastąpiło po dniu wejścia w życie niniejszego projektu ustawy, a dokumenty potwierdzające tą sprzedaż zostały wystawione przed dniem wejścia w życie niniejszego projektu.