Do podatkowych umów międzynarodowych należy zaliczyć umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, umowy o wymianie informacji w sprawach podatkowych oraz Konwencję o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach podatkowych, sporządzona w Strasburgu 25 stycznia 1988 r.

Międzynarodowe prawne podwójne opodatkowanie polega na nałożeniu porównywalnych podatków w dwu państwach na tego samego podatnika z tego samego tytułu i za taki sam okres. W przypadku prowadzenia działalności za granicą, podatnicy narażeni są na niebezpieczeństwo poniesienia większych obciążeń podatkowych niż podmioty, które koncentrują swoją aktywność tylko w jednym państwie.

Podstawowym celem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania jest wyeliminowanie międzynarodowego podwójnego opodatkowania, za pomocą ustalonych przez strony umowy norm prawnych.

Rozwój współpracy międzynarodowej w zakresie zawierania umów o unikaniu podwójnego opodatkowania wspierany jest pracami podejmowanymi przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, na forum której wypracowano Modelową Konwencję OECD w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku .

Wymiana informacji w sprawach podatkowych

Celem umów o wymianie informacji podatkowych (TIEA) jest stworzenie podstaw bilateralnej współpracy między administracjami podatkowymi, w zakresie pozyskiwania informacji dla celów podatkowych.

Wypracowanie przez OECD Modelowej umowy o wymianie informacji podatkowych doprowadziło do powstania wzorca, którym państwa posługują się w zawieraniu porozumień, przede wszystkim z krajami, które dotychczas nie uczestniczyły we współpracy dotyczącej udzielania i pozyskiwania informacji podatkowych.

Oprócz klauzul o wymianie informacji podatkowych, obecnych w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania, porozumienia TIEA tworzą istotną podstawę prawną dla tego rodzaju współpracy między państwami.

Automatyczna wymiana informacji w sprawach podatkowych

Automatyczna wymiana informacji jest jedną z form współpracy międzynarodowej przewidzianą zarówno w dwustronnych umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania, w umowach o wymianie informacji, jak też w wielostronnej konwencji o współpracy administracyjnej w sprawach podatkowych.

Nasilająca się w ostatnich latach skala uchylania się i unikania opodatkowania w wymiarze transgranicznym, prowadzących do znacznego uszczuplania krajowych dochodów podatkowych,  spowodowała, że znaczenie automatycznej wymiany informacji jako jednego ze środków zwalczania tych negatywnych zjawisk zostało uznane również na szczeblu międzynarodowym.

Przyjęte w USA ustawodawstwo FATCA, określa szerszy, niż dotychczas stosowany, zakres wykorzystania automatycznej wymiany informacji. Wdrażanie tych rozwiązań następuje poprzez zawieranie przez wiele krajów na całym świecie, w tym wszystkie państwa członkowskie, dwustronnych  umów ze Stanami Zjednoczonymi w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA.

W wyniku prac prowadzonych w OECD na podstawie mandatu udzielonego przez grupę G-20, grupę G-8, został wypracowany jednolity standard raportowania (CRS – Common Reporting Standard), który  wraz z wzorcową umową między właściwymi organami w sprawie automatycznej wymiany informacji o rachunkach finansowych (CAA), komentarzami do umowy i do CRS, a także procedurami informatycznymi, uzyskał status globalnego standardu automatycznej wymiany informacji.