• Obniżony VAT na pieczywo, owoce, produkty dla dzieci, niemowląt i kobiet, a także na e-booki i e-czasopisma – to założenie projektu zmian w przepisach VAT.
• Prostszy system stawek VAT oznacza korzyść dla podatników i fiskusa.
• Nowa klasyfikacja towarów i usług zwiększy pewność stosowania VAT w obrocie gospodarczym, co ułatwi przedsiębiorcom prowadzenie biznesu.

Uproszczenie systemu stawek VAT to ważny etap w naprawie polskich podatków. Zmiana jest oparta o filozofię 3xP, czyli stworzenie systemu podatkowego przejrzystego, prostego i przyjaznego dla podatników, w tym przedsiębiorców.

„Uporządkowanie systemu stawek obniżonych VAT to odpowiedź na kłopoty interpretacyjne oraz problemy, które wynikają z konieczności przyporządkowania poszczególnych towarów do właściwych stawek. Zmiany zwiększą pewność podatników i organów podatkowych co do prawidłowości stosowania przepisów VAT. W ten sposób likwidujemy podatkową niepewność, bardziej dokuczliwą od obowiązków podatkowych." – ocenia minister finansów, prof. Teresa Czerwińska.

Korzyści z nowej klasyfikacji towarów i usług

Generalne obniżenie stawek VAT („równanie w dół"), w tym na:

• podstawowe produkty żywnościowe – owoce tropikalne i cytrusy, każdego rodzaju pieczywo i ciastka, zupy, buliony, żywność homogenizowaną i dietetyczną, przyprawy,
• produkty dla niemowląt i dzieci – żywność, smoczki, pieluszki, foteliki samochodowe,
• produkty dla kobiet (artykuły higieniczne),
• e-booki i e-czasopisma – tak, aby były opodatkowane tak, jak ich papierowe odpowiedniki.

„Nowe stawki VAT stanowią kontynuację polityki prorodzinnej rządu i wsparcie ekonomiczne dla polskich rodzin. Zależy nam również na promocji rozwoju czytelnictwa oraz rozwoju społeczeństwa w zakresie kultury i nauki oraz korzystania z najnowszych zdobyczy technologii. Stąd nasza propozycja niższej stawki na e-booki i e-czasopisma" – wyjaśnia minister Teresa Czerwińska.

Ułatwienie podatnikom prowadzenia działalności gospodarczej

Nowe instrumenty zwiększą pewność podatników i organów podatkowych co do prawidłowości stosowania przepisów VAT, m.in. w zakresie stawek tego podatku.

Uproszczenie systemu stawek obniżonych VAT. Przykładowo:

• pieczywo – obecnie stawka VAT dla pieczywa świeżego zależy od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli data ta nie przekracza 14 dni to stawka wynosi 5%, ale gdy przekracza 14 dni – stosuje się stawkę 8%,
• ciastka – podobnie jak przy pieczywie, stawka jest zależna od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli to mniej niż 45 dni, stawka wynosi 8%, gdy przekracza ten termin – wzrasta do 23%,
• owoce – obecnie większość owoców (krajowych) jest opodatkowana stawką 5%, stawka 8% ma zastosowanie do owoców tropikalnych i cytrusowych.

Zmiana klasyfikacji – Nomenklatura Scalona CN

Projekt zmian w przepisach VAT zakłada zmianę sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT i odejście od stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) na rzecz:

• unijnej Nomenklatury Scalonej (CN) w zakresie towarów oraz
• aktualnej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU 2015 w zakresie usług.

Grupowanie towaru w CN można sprawdzić w przeglądarce taryfowej na stronie Portalu Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (link otwiera nowe okno w innym serwisie). 

Nowe rozwiązania przewidują obejmowanie jedną stawką podatku obniżonego – w jak największym stopniu – całych działów CN. Oznacza to istotne zmniejszenie liczby pozycji w nowych załącznikach nr 3 i nr 10 do ustawy VAT*, które zawierają wykazy towarów i usług opodatkowanych według stawek odpowiednio 8% i 5%. Jednocześnie wprowadzenie prostej matrycy zostanie zrównoważone podwyżkami stawek na wybrane – ale nieliczne – towary i usługi.

Wiążąca Informacja Stawkowa (WIS) – ochrona dla podatników

Stosowanie klasyfikacji CN dla potrzeb VAT jest nowym rozwiązaniem, dlatego aby zapewnić podatnikom ochronę i umożliwić prawidłowe przyporządkowanie stawki podatku zostanie wprowadzona Wiążąca Informacja Stawkowa (WIS). To decyzja– w odróżnieniu od dotychczas funkcjonujących opinii klasyfikacyjnych GUS. Zapewni ona podatnikom i organom podatkowym większą pewność co do prawidłowości zastosowanych stawek VAT.

WIS zapewni ich posiadaczom ochronę, ponieważ organ podatkowy nie będzie mógł kwestionować np. wysokości stawki podatkowej stosowanej przez podatnika w oparciu o uzyskaną WIS (oczywiście wówczas, gdy towar albo usługa będzie odpowiadać opisowi zawartemu w WIS).

WIS będą mogli posługiwać się również inni podatnicy, nie tylko ci, którzy otrzymali WIS. Zastosowanie się do WIS - wydanej wprawdzie dla innego podatnika, ale dotyczącej danego towaru lub usługi - nie może szkodzić podatnikowi (m.in. zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku, brak odsetek).

Z ochrony będą mogli skorzystać posiadacze oraz inni podatnicy posługujący się Wiążącą Informacją Taryfową oraz Wiążącą Informacją Akcyzową. Decyzje te określają bowiem właściwą klasyfikację towaru wg CN i tym samym ułatwią prawidłowe przyporządkowanie stawki VAT do danego towaru.

Kiedy zmianą wchodzą w życie

Stosowanie nowej matrycy stawek VAT nastąpi 1 stycznia 2020 r. (od 1 kwietnia 2019 r. w odniesieniu do książek, nut, map oraz czasopism).Jednak już1 kwietnia 2019 r. będzie można wystąpić o WIS, aby umożliwić wcześniejsze zapoznanie się przez podatników z nowym systemem i zmienionym opodatkowaniem towarów i usług.

*ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.).

Więcej informacji o zmianach w klasyfikacji stawek VAT znajdziesz na Portalu Podatkowym.