Uwzględniając postanowienia Kodeku postępowania w zakresie dokumentacji transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi w Unii Europejskiej oraz rekomendacje OECD, ustawodawca wprowadził zmiany przepisów podatkowych regulujących kwestie obowiązku dokumentacyjnego, które wchodzą w życie od 01.01.2016r. (Raportowanie wg krajów - CBC)  i 01.01.2017r. (dokumentacja krajowa, dokumentacja grupowa, CIT – TP, analiza porównawcza). Zmiany te wprowadzają przede wszystkim trzystopniową znormalizowaną i częściowo scentralizowaną dokumentację pomiędzy podmiotami powiązanymi, oraz przewidują równocześnie zwolnienie z obowiązku dokumentowania transakcji dla mniejszych przedsiębiorców.

Progi kwotowe transakcji obligujące do sporządzenia dokumentacji cen transferowych

Obowiązek dokumentacyjny jest zróżnicowany w zależności od wysokości osiąganych przychodów lub kosztów (liczonych w sposób określony w ustawie o rachunkowości). Poniższa grafika obrazuje jakie elementy dokumentacji przygotowują podatnicy znajdujący się w poszczególnych grupach. Na podkreślenie zasługuje fakt, że najbardziej rozbudowaną dokumentację przygotowuje nieliczna grupa największych podmiotów, podczas gdy największa grupa podatników jest zwolniona z obowiązku dokumentacyjnego, bądź przygotowuje tylko dokumentację krajową.

Treść dokumentacji cen transferowych, czyli co składa się na poszczególne jej elementy. 

Dokumentacja krajowa (local file), czyli dokumentacja na poziomie lokalnym. Przedstawienie przez krajowy podmiot powiązany szczegółowych informacji dotyczących transakcji lub innych zdarzeń ujętych w księgach rachunkowych, zachodzących pomiędzy nim a innymi podmiotami w grupie.

W tej części dokumentacji krajowy podmiot powiązany będzie zobowiązany do wykazania, że jego stosunki z innymi podmiotami powiązanymi w grupie są zgodne z warunkami ustalanymi pomiędzy podmiotami niezależnymi.

W skład dokumentacji na poziomie lokalnym wchodzą:

- opis podatnika (struktura organizacyjna i zarządcza, przedmiot i zakres prowadzonej działalności gospodarczej, realizowana strategia gospodarcza, otoczenie konkurencyjne), 

- opis transakcji lub innych zdarzeń,

- dane finansowe,

- analiza funkcjonalna (w tym aktywa i ryzyka),

- opis metody i sposobu kalkulacji dochodów wraz z uzasadnieniem dokonanego wyboru,

- opis ewentualnie przeprowadzonych pomiędzy podmiotami powiązanymi przeniesień istotnych ekonomicznie funkcji, aktywów lub ryzyk, mających wpływ na dochód (stratę) podatnika,

- dokumenty źródłowe.

CIT – TP, czyli uproszczone sprawozdanie w sprawie transakcji z podmiotami powiązanymi. Sprostanie temu obowiązkowi dokumentacyjnemu sprowadza się do wypełnienia intuicyjnego formularza odnoszącego się do realizowanych przez podatnika transakcji, przy czym nie trzeba wpisywać szczegółowych danych odnośnie poszczególnych transakcji, jedynie zaznaczyć odpowiednie pole wyboru.

Wymierną korzyścią płynącą dla podatnika jest możliwość przeprowadzenia we własnym zakresie przeglądu realizowanych transakcji oraz ich skategoryzowanie, w tym wskazanie transakcji przedmiotem których są usługi o niskiej wartości dodanej.

 Analiza porównawcza (benchmark study), czyli analiza polegająca na odniesieniu cen lub wskaźników zysku (rentowności) osiąganych w związku z realizacją transakcji między podmiotami powiązanymi do cen lub wskaźników zysku (rentowności) osiąganych w porównywalnych transakcjach realizowanych pomiędzy podmiotami niezależnymi. 

Analiza danych porównawczych powinna zawierać dane porównywalne o podmiotach mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli dane są dla podatnika dostępne. W przypadku braku danych do przeprowadzenia analizy danych porównawczych, podatnik załącza do dokumentacji podatkowej opis zgodności warunków transakcji oraz innych zdarzeń, ustalonych z podmiotami powiązanymi, z warunkami, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty.

 

Dokumentacja grupowa (master file), czyli informacje sporządzane na poziomie grupy. W skład tej części dokumentacji wchodzą informacje dotyczące w szczególności:

- polityki cen transakcyjnych prowadzonej przez grupę,

- opis wykorzystywanych przez grupę wartości niematerialnych,

- opis sytuacji finansowej grupy, w tym sprawozdanie skonsolidowane grupy kapitałowej.

Obowiązek informacyjny dotyczy także wartości niematerialnych w szerokim tego słowa znaczeniu (w tym tzw. umów o podziale kosztów). W dokumentacji, należy wskazać podmiot powiązany, który sporządza tę część dokumentacji, wraz z podaniem daty składania rocznego zeznania podatkowego przez podmiot sporządzający.

 

Raportowanie wg krajów (country-by-country reporting), czyli zespół informacji dotyczących podmiotów wchodzących w skład grupy, które dotyczą ich działalności w poszczególnych państwach.

Do tych informacji zalicza się:

- wielkość osiągniętego dochodu,

- skala prowadzonej działalności,

- kwota zapłaconego podatku.