W związku z prowadzeniem działalności badawczo-rozwojowej podatnikom przysługuje ulga polegająca na odliczaniu od podstawy opodatkowania części kosztów uzyskania przychodów poniesionych na ten rodzaj działalności - tzw. „kosztów kwalifikowanych".

W art. 4a pkt 26-28 ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1036), zwana dalej "ustawą CIT", definiuje pojęcia działalności badawczo-rozwojowej, badań naukowych oraz prac rozwojowych, których dotyczy ta ulga.

Jej mechanizm polega na tym, że podstawa opodatkowania jest pomniejszana o koszty, które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, a dotyczyły w szczególności (koszty kwalifikowane):

1) wynagrodzeń pracowników w części związanej z działalnością badawczo-rozwojową oraz związanych z nimi składek na ubezpieczenia społeczne,

2) wynagrodzeń z tytułu umów  zlecenia lub o dzieło w części związanej z działalnością badawczo-rozwojową,  

3) nabycia niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego oraz materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową,

4) ekspertyz, opinii, usług doradczych i usług równorzędnych, świadczonych lub wykonywanych na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1668),  a także nabycia od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej,

5) odpłatnego korzystania z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy CIT,

6) nabycia usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym  z podatnikiem w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy CIT,

7) określonych kosztów uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego.

Za koszty kwalifikowane uznaje się także odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością (z zastrzeżeniem centrów badawczo-rozwojowych).

Podatnicy posiadający status centrum badawczo-rozwojowego w rozumieniu ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej  (Dz.U. z 2018 r. poz. 141, z późn.zm.) mają prawo uznać za koszty kwalifikowane, na zasadach określonych w ustawie, także:

1) odpisy amortyzacyjne od budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością wykorzystywane w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej,

2) koszty, o których mowa wyżej w pkt 4 (dot. ekspertyz, opinii...) ponoszone na rzecz podmiotów innych niż jednostki naukowe.

Podatnicy którzy zamierzają skorzystać z ulgi, są obowiązani w prowadzonej ewidencji wyodrębnić koszty działalności B+R ( art. 9 ust. 1b ustawy CIT).

Kwota podlegająca odliczeniu nie może przekroczyć 100% lub 150% kosztów kwalifikowanych (art. 18d ust. 7 ustawy CIT).

Dodatkowe odliczenia przysługujące centrom badawczo-rozwojowym uznawane są za pomoc publiczną i podlegają stosownym ograniczeniom i obowiązkom sprawozdawczym.

Koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Prawo do odliczenia przysługuje także podatnikowi, który prowadził w roku podatkowym działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na tej podstawie.

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. Podatnicy są obowiązani wykazać w zeznaniu koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu.

Jeżeli w roku podatkowym, w którym ma być dokonane odliczenie, podatnik poniósł stratę lub wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia – odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części – dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.

Podatnikowi, który w roku rozpoczęcia prowadzenia działalności poniósł stratę albo osiągnął dochód niższy od kwoty przysługującego za ten rok odliczenia, przysługuje kwota zwrotu, odpowiadająca iloczynowi nieodliczonego odliczenia i stawki podatku obowiązującej tego podatnika w danym roku podatkowym. Ten mechanizm stosuje się również w roku podatkowym następującym bezpośrednio po roku rozpoczęcia działalności, jeżeli w tym roku podatnik  jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.
Prawo zwrotu nieodliczonej kwoty nie przysługuje tylko niektórym podatnikom, których wymienia art. 18da ust. 4 ustawy CIT.

 

Podstawa prawna: art. 18d-18e ustawy CIT